Diana

Pagkaado’g hanrom miskan it de-panonobra. Kada ka usang tawo’y nagtatyagang maabot nida. Mahuyog, masakro, marapa ay tuyar yang talaga. Indiey’g ulion—mamanroy—matutun-an pa. 

A

las-dose sa aga. Ka silak it adlaw ay nasilág sa rahon it mga kanidogan. Masnapakainit pa ang nakikisahi ka huni it ruli-ruli raha sa kakahoyan. Pagkatapos it kaon ay hali ako sa pantaw nak nagpapahangin.

            “Ka ako ihingwar sa imo ay Diana. Ikaw nio para sa ako?”

            “K-kwan. Tino yangey ara?” sabat ni Diana. “Tino, nio ka gusto nimo pagrako?” sugrong nidang kami ay magkatupar sa pantaw.

            Si Diana it usang kabadeng ako namumot-an. Kung ako’y inamuyatan it maanar nidang mga mata ay nakusog ka bado it ak’ rughan. Nupay nawawagit ka rangga it adlaw sa kaalas-dosehan. Ka ida buhok ay naipapareho sa kalmadang bayor ag ka itom ay tuyar sa bayukag it uwak. Ugaling aber nio ay waya nako nasisiling nak gusto nako sida.

            “K-kwan. W-waya pa ako’t naiisip. Ay ikaw?”

            “Maestra. Gusto nakong magtudlo.  Ingwa kuno kamo it palabas insulip sa gab-i? Klaro kato?” sugrong nakraan nida.

            “Oho.”

“Nio ka imo palabas?”

“Indi nako’g siling. Basta ak’ ahuyaton ka yang nako ruto.”

Umabot kag gab-i. Ako’y guing yayawhakaney. Mayado pa ka amo sadaw ay guing hahanapey it ako mga mata si Diana. Kung hali baga ara sidang amuyatan yang ako. Kami it masunorey. Sa ako pagmasir sa karurugayon ay nakita guihapon si Diana. Hagto rapit mayungot sa pader. Katupar it ka ida tatay.

“Aroy ra! Pagkaayo manggitayok!”

“Ka nio kina mga anak?” imaw kali it ako narurunggan tong kami ay asa tungaey. Mas lalo pa nakong guing paando ka pagsadaw tong magtama ka amo minuyatan ni Diana. Ukawan ray ka mga nagmumuyat.

Tong magkaestoryahan kami ni Diana ay nupay waya yang sa ida rutong ako guing himo. Waya man yang nida gui silingga nak pagkaayo ako’g sadaw. Nupay ka ak’ rughan ay nagsugong. Ugaling nio man ka ako himoon ay talagang indi nako mahimong mahangit sa ida. Nio ara ka ida sikreto? Imaw it gusto nakong ayamon.

“Diana ingwa ako’t tula. Gusto nimong marunggan?”

“Hala baga.”

“Sa ako pag-uusa ay ak’ nakita,

Usang pagkaguganda nak rayaga;

Ugaling tong akoey iharoan sa yupa,

Ay it nawagit sa ak’ mga mata.”

“A..! Pagkarada ka. Pagkaayam nako’y imo human. Sa libro kina nato no?”

            Pagkasador nako’y sida’y masasadyahan sa narunggan. Guing pulaan pa akong halin sa amo libro. Waya ako’t mabuhat. Buko nako gustong magsuay kami sa tula yang.

Kinaagahan ako’y nagpapanaw. Ka hudot nako ay lapatik. Ingwa ako it nakitang pagkarakong asò. Ak’ nasaduran kato nak rapit kana Diana. Rali-rali ako it lagbon. Ako naabotan nak ka ida mga maguyang ay nagtitibaw.

            “Diana! Diana! Buligi kami ninro! Hina pa sa suyor ka ak’ anak! Hu-hu-hu-huuuuu..”

            Waya ako’g paruha-ruha it isip. Rali-rali ako’t baoy it tamong nak hinupit ag sumuyor sa inra bayay. Buko gusto nakong mapauno si Diana.

            “Diana! Diana! hariin ka?”

            “Hali ako Tino. Ubo..ubo.!”

            Kaming ruha ay nagkayumbot ag lumagbon paliwas. Nagpasalamat kag ida mga maguyang nak naisalbar nako si Diana. Rakong pasalamat guihapon ninra nak ka inra bayay ay waya naubos it pugra.

            Matapos masunogan ay nagkaestoryahan ray kami ni Diana. Magkatupar ray kami ngasing. Waya ray ako it narunggan nak pasalamat nak guing salbar sida it usang tawong masyarong nagpapalangga. Nagitaw yang sa ak’ huna-huna nak siguro guing titestingan yang ako kung talagang palangga nako sida.

            “Tino kitay marangoy. Waya ray ako nakakarangoy ngasing.”

            “Hala, ak’ arayanan ka nako isag sa pagkakaon.”

            Ako naisip sanakraan nak daok pa ig rangoy si Diana. Gusto nakong sida ay tur-on. Kada waya pa ako nakakakaon ay ako’y pagkasadyay.

            “Diana, tuyar ka pagrangoy o, muyati ako.” tong kami ay asa ragatey.

“Hala baga tur-a ako?”

“Kusgi ng ing pagkipay agor mayutaw ka.” tong ako sida guing aalalayan.

“Pagkakusogey gani Tino. Ako’y inapanghapoey.” sabat nida.

            Ako guing raya sida sa marayom-rayom. Buko sa yain it guing iisip ay nahadlok si Diana. Nagpangidapot sidang mayungotey nako ikayum-od. Mayungotey man akong mayum-odan ay namasir pa guihapon sa ako rughan nak ako’y pagkasadya.

Kaming ruha ay pagkasadya sa oras nak kato. Waya namo namamalaye nak kaming ruha yangey it natutura sa piliw. Kag amo mga kaibhanan ay ako nakikitang naglalagbonan. Waya kami ayam, pagsauli namong ruha ay nakita namo kag motor ay pagkayungotey sa amo. Ako guing agkay sanakraan si Diana papiliw, ugaling kami ay huliy. Kaming ruha ay narakop it tong mga tawo sa motor. Namalayan yangey namo ay ka amo mga yuba ay di tabón ag asa sakopey it kustal. Sa liwas ay ako narunggan ka mga aguntok ni Diana. Ako naisip-isip nak narakop yaki guihapon sida.    

Waya sinra ayam ay ingwa ako it raya-rayang kukutsilyo. Imaw kali nako it pangtalip kung igogmangga ag santol. Ako guing baoy ag tinunaaney ka ak’ naiisip. Kailangang ak’ maisalbar si Diana. Indi ako’g sugot nak sida’y mahapros it ibang tawo. Ako guing bubuhoaney kag intable it motor. Waya ako’g papahalata nak baka ninra masadoran. Imaw yang kali namo it parayan para kami masalbar. Sa karurugayon ay ako nabuhoan guihapon. Wisiwis kag tubi. Kag mga mangrarakop ay nagkagulo. Buko ninra ayam kung nio ka inra unang abuhaton.

            “Pilakan ng mga kustal! Indi at makita kung riin gui susuyob!”

            Rakong nakong pasalamat tong kaming ruha ay guing pilak. Nagyuyugrangey kami’y guing tas-tas sanakraan nako tong kustal. Ako ay nakaliwas ag guing hanap si Diana. Nakita nako sidang nagrurugyangey guihapon. Mayado man ka amo antar sa usat-usa ay pinilit nakong inunos. Rako nakong pasalamat tong maabot sida.

Katulin it pasalida kag motor miskan nagsusuyob. Mayadoey it antar sa amo. 

            “Diana kaya pa nimo?” tong kaming ruha ay tumunga.

            “Indiey.”

Ako binabà sida sa likor ag kami ay kumapaney papaliw.

            “Pauliey kitay.” siling ni Diana tong kami ay asa baktasoney.

            Sa amo pagpauli ay waya gui lilihok si Diana. Nupay waya yang sa ida buot ka inabot namong ruha. Samantalang ako ay it di papangurangkurangey ka tuhor. Nupay ako ay piniyoy nak syarong hirap sa pagtikang. It lalong lumalâ pa kato tong waya ray nako narunggi ka guing aasahang magpasalamat. Miskan tan-a pasalamat ay ako’y masasadyahaney dahil nak parehoy kato nak ako ay ida guing rarahanan.

            Lumipas kag pilang adlaw. Magkatupar ray kami ni Dianang ako palangga. Nagiestoryahan ray kami sa mga bagay-bagay nak nakakapukaw it taguipusuon. Taguipusuong ka mga nagliliwas sa yuba ay mauunor nak mga bisaya.

            “Tino, ing aon-on ng lapis ag papel?”

            “Para sa imo.”

            “Indi ak’ maintindihan ka gusto nimong bisayahon. N’o kina talaga?”

            “Diana, badaey gui lihok. Ak’ idrawing ka kung nio talaga ka imo kaganda.”

            Si Diana ay napahidom. Waya nida naayame kung nio talaga ka dahilan kung asing ak’ idrawing sida. Kumusog ray ka bado it ako rughan, dahil sa mga hidom nidang namumot-an ag sa mga matang nupay nagbibisaya.

            “Hala baga. Ak’ amuyatan isag kung talagang maayam ka’g drawing?”

            Waya gui lilihokey si Diana. Ka ako guing unang sipat ay ka ida mga mata. Kaming ruha ay nagmumuyatan ngasing. Kahirap ig estorya kung nio ka namamasran sa ako rughan. Basta ka ida mga mata ay nupay nagbibisayang palangga ako guihapon. Ugaling buko kato nako it gustong palab’son. Ka gusto nako ay ‘tong talagang maliwas sa ida yuba.

Sa paghiwas it ‘ling ako lapis ay nupay indi’g tugot tong ako ay banday rapit sa ida liog. Pati ka lapis nakong hudot ay nakikiramay sa ako namamasran. Ka perming gusto ay ka kaudahan ni Diana.

            Nakataposey ako ag guing pakita nako sa ida. Kaming ruha ay nagtukô sa ako inobrahan. Bukô sa pagmamarako ay syarong bao’y ka hitsura nida. Gumitaw sa ako anga nak kada siguro nahimo kato ay dahil nak palangga nako sida. Ag lalong nahiper sa ako huna-huna nak siguro ka usang mangogdrawing ay ka perming guing hihimo ay mayungot sa ida taguipusuon kada maado ka guing lalab’san. Ugaling napayang raan tong makita nakong si Diana ay wayang gador nasadyahi sa ako obra. Ako ay nag-isip ray kung nio ka maadong buhaton para sida ay masadyahan. Ingwa sanakraan it gumitaw sa ako patsihan.

            “Diana. Rungan kita sa pagsimba insulip.”

            “Hala. Ugaling gusto nako ay second mass. Karugay ako’g bati angkaaga.”

            Sa simbahan kami ay magkatupar. Pasalamat akong buko kaibhanan ka ida mga maguyang. Nupay pagkarali yang kag simba tong kaibhanan nako sida. Waya nako namamalaye ay pamaulianey yaki. Nagrungan kami it pauli. Mararayanan ka mga kaidamô namong asa karsadang nanggigisuypok.

            “Aroy ra! Si Tino ag si Diana muyati ninro, pay mag-asawa!” ka marurunggan nako sa inra. Buko kahangit ka ako namasran sa mga narunggan, kung buko ay pagmamarako pang tan-ay maging klaro ka inra guing sasambit.

            Si Diana ay nupay waya’t narunggan. Waya it makikitang yain sa ida kaudahan. Kung sida baga ay nahangit o nasadyahan guihapon. Pareho it tong dating una nakong nakilayang waya gui lilihok.

            Umabot ka buyan it Mayo. Magkaibhanan ray kami ni Diana. Ako sida guing bubuligan sa panghimuyak.

            “Diana tulina reli rapit sa ako. Durong leryos.” Ako ay matago agor pagtungor nida’y ako ikibuton.

            “Booooo….!!!”

            “Nanay!!! siday napaukaw. “Tino nagpapanghadlok ka. Ako ay mapauli yangey. Inatuboan ako sa imo it kida-kida.”

            Si Diana ay nakakulismor nak mahaling bitbit ka mga buyak nak amo natipon. Ako ay malagbon papagto sa ida unahan ag mayuhor.

“Diana, Patawara ako ha? Indiey nako’g ulion.”

“Bahala ka!”

Indi ako’g intindihon ni Diana. Deritso guihapon ka ida mga tikang ag ako ay mabibilin.

“Halaka! Ingwa raha’t murtoooo!” ako sida guing hadlok.

Ayam nakong mahadlokon si Diana. Mapapaidagak sida ag mapapatanga. Siguradong ako ay ahuyaton. Sa pramas nak indi mapakamangit sa ako ay mabaoy ako it buyak agor pag-abot ay ako ibutang sa ida talinga.

“Diana pagkaguganda ka talaga.”

“Nagpapangloko ka ray.”  

Aber nio nakong buhaton ay waya puyos ka tanan kang Diana. Nio pa ara ka gusto nakong humanon sa pramas yang nak maipakita nakong sida ay ako guing papalangga.

“Diana gusto nimong ako’t mahuma’t imo palma?” tong kami ay asa inray.

“Maayam kag human?”

“Oho.”

Sumugot si Diana. Guing hanraan nida ako it upas, silhig ag kag mga buyak nak nakababad sa tubi. Reli nako ilawas ka tanang kaaalman. Sigurado akong ida kali mamumot-an ag syempre sa ako. Kaming ruha ay sahoy. Ida guing bubuskar kag mga alimodong ag ako ay nagtutuhog it buyak. Ka ako nahuman ay korteng puso. Kali ay pabilog sa upas ag sa tunga ay ruhang yanggam nak magkaatubangan. Ingwa it letrang D ag T sa usat-usa. Kali ay ako guing yunggar guihapon sa upas. Buko ayam ni Diana kung nio ka gusto nakong bisayahon ruto.

“Diana taposey. Pagkaganda no?”

“Oho.” Matamlay ka sabat ni Diana. Pagkasador nako ay sida’y masasadyahan. Sala yaki ako. Wayaey ako’t mabuhat. Guing liwasey nako ka tanan-tanan ay asing tuyar pa si Diana sa ako. Waya man yang gipakita nak nagugustuhan nida ka ak’ human. Wayaey ako nakatyaga. Ako ay napatalikor sa ida, rungan ka huot nak hingab sa ak’ rughan. Pagkatapos inot-inot nak nagyuyubog ka ak’ minuyatan dahil sa yuhang gustong gumitaw sa mga mata. Ako mamasran nak mapayungot sida sa ako. Pagkatapos guing huytan nida ka ako abaga ag nagliwas sa ida yuba ka mga bisayang nupay naghahagar it kapatawaran.

“Tino, hangit ka sa ako?”

“Buko Diana, d-dahil palangga ka nako.”

Buko ako hanrang masisiling kato kang Diana. Basta kato ay nagliwas yang sa ako yuba. Ugaling nupay waya pa guihapon natamoy ka guing siling nako sa ida. Nupay buko sador kung nio ka gustong bisayahon sa bisayang palangga.

“Tino makita kita isag sa ragat ha?”     Huling bisayay kato ag kaming ruha ay nagbuyaganey.

Pagkatulin yang ka oras. Ako ay naghuhuyatey sa ida sa lugar nak masyarong gusto namong ruha—reli sa ragat. Ako nasaduran sa ako mga kaidamo nak kag palma ni Diana ay nagraog kuno sa pagandahan it buyak. Ako ay nasadyahan nak talaga yaking maado ka ako guing himong palma para sa ida. Sigurado akong pag-abot nida reli ay mapasalamat sida sa ako. Ako ay medyo nagpayado sa mga nagpapangidamong anak sa baybay. Ka gusto nako ay waya it makakadisturbo sa amo kung umabotey si Diana.

            “Diana!” ka ako hula tong ida guing tabonan ka ako ruhang mata.

            Ayam nakong si Diana kato talaga. Dahil nak imaw yang sida it naghuhuman sa ako it tuyar kung ako ay nag-uusa.

            “Pagkaayo ka talaga ig hula.”

            “Ha-ha-ha-ha….” rungan kami it hayakhak. Hayakhak nak puro kasadyahan ka namamasran. Ako guing huhuyat ka isiling ni Diana, ugaling sala ray yaki ako.

            “Tino kitay mapangsigay.”

            Guing sunor nako si Diana. Ka ida tsinelas ay ako binitbit. Habang kaming ruha ay magkaagkay ag baktas nak nagpapanaw sa pinong baybay ay guing papalir-palir ka ida buhok. Karamo ka amo natipong sigay ugaling kami ay pinilay tong marugayey. Kami ay nagpahuway sa tumbo it bato. Magkatupar nak nupay sulo namo ka kalibutan. Pagkatapos, nagpasanrig sida sa ako rughan. Ruto nida gui pahuwayan ka tanang pilay nak namamasran. Waya kami pakialam sa mga nakakamuyat sa amo palibor. Dahil ka amo mga guni-guni ay guing papalir. Guing papalir ag guing rurudan sa nahihimong sonata it bayor nak mahinay nak nagsasaprok sa mga bató-bató sa piliw. Pagkaado gui ramdamon ag gui panimatian. Ka gusto namong ruha ay wayaey katapusan. 

            “Tino nakikita nimo katoong mga baroto sa yawor? tudlo nida. “Nag-uuno sinra?”

            “Mga nagbubunit kina Diana.”

            “Pagkaganda sinra no? Mauno ara ka nagsasakay sa baroto? Tino pamaroto baga kita.”

            Kaming ruha ay nagsaog it baroto ag pumayawor.

            “Tino kaya pa kali nimong rangoyon ang kita’y magrugyang?” tong halos mapusposey namo ka Simara.

            “Oho, hali ako para ikaw ay ak’ isalbar. Diana kung maayam kag rangoy ay aber niong rayom pa ka ragat ay mayutaw ka pa guihapon.”

            “Imaw?”

            Kaming ruha ay magkaatubangan. Sida ay banda sa pruwa ag ako ay asa hulihang ka hudot ay bugsay. Ka ida uda ay it napakaganda ang nasisinagan it adlaw nak pasugbohan. Siguroy kung buhi pa si Rembrandt ay mapipilitang humodot it lapis miskan sahoy dahil sa amo aurang nupay nakakaengkanto guimuyatan. Nasikwil patiy sa ak’ huna-huna nak nupay sa among ruha gui kopyaha tong pagkagandang obrang ak’ nakitang nakabitin sa inra ring-ring. Perdi pa namong ruha ka maghali sa syarong yungot it taguipusuon sa usat-usa. Siguro’y mamamangit sa ako si Apollo nak kakambal ni Diana kung kaming ruha ay asa panahon it Mythology. Dahil nak syarong palangga nako sida ay nupay ako’y nagiging manunula. Nupay nakahamno kang Shakespeare sa mga mauunor ag nakakatagudlom nak mga bisaya.

“Diana ingwa ray ako it tula. Buko kali halin sa libro nato. Gusto nimong marunggan?”

            “Hala baga.”

“Ako’y indi mapamutang,

Kung ka usang rayaga’y kaatubang;

Ugaling ingwa’t nagitaw sa ako rughan,

Nak indi nida ako mamot-an.”

“Nio ka masisiling nimo Diana?”

“Waya! Puro yang ka tula!” pahangit nak sabat nida.

Nupay tinamaan ako it kilat sa oras nak kato. Masir nako ay asa tunga it kalalawran nak guing kakalis-kalis it subasko. Buko ayam nako ka gustong bisayahon ni Diana. Dahil marayom ka ako huna-huna – guing tutugkar ka taguipusuon nida, pilang orasey kami sa yawor ay waya nako namamalaye nak sugboy yaki. Kung waya pa gui ikag si Diana ay magagabhian tan-a kami. Nakaisip ray ako it parayan.

“Diana kitay mapangmadabas insulip.” tong kami ay nagsasaogey.

Pagpauli nako ay nag-istambay anay ako sa pantaw. Reli nako nahaboya kung papaunong si Diana ay maayamang de-gusto sa ako. Nasapi ka oras—yumapasak ka adlaw—igog pangmadabasey.

“Tino ruto rapit o pagkahinog.”

“Pagkataasey kina Diana. Indi kina ak’ maabot.”

“Hala kaya kina nimo.”

Talagang palangga nako si Diana. Aber niong hirap ay ako atis-on mapasadya yang sida. Ugaling umabot kag oras. Ka mga hanrom nako sa ida ay nawagit sanakraan. Nagsanggi kag sanga, ako’y nahuyog ag nawar-an it malay.

“Tino! Tinooooooo!!!!” Ako ay guing payungotan ni Diana. Namalayan nidang wayaey ako’g hihingab. Sida ay magulpi’t kupkop sa ako ag mapapatibaw.

“Hu-hu-huuu… Tino…!”

Sa pagtibaw ni Diana ay ingwa it nakitang papel sa ako damot. Guing baoy kato nida ag ingwa sida it nabasa.

Palanggang Diana,

Ayam nakong maabot kali tanan-tanan. Wayaey ako it mabuhat para ikaw ay ako mapasadya. Ako guing himoy ka tanan-tanan. Badaey gui kalibog nak indi mawagit ka pagpalangga nako sa imo miskan wayaey ako reli sa kalibutan. Ikaw ay ako ihuyaton para maipatuloy ka mga kuyang pang pagpalangga sa imo.

Diana, pasensya ka sa mga guing buhat nako sa imo. Ak’ guing pilit kang mapasaako. Ak’ naisip-isip nak sala yaki ako. Dahil kita’y mga malilinghor pa yang. Waya pa muwang reli sa kalibutan kung nio ka klarong natatabô.

           Ikaw ay maipapareho sa usang buyak nak alimudong ag ako ay bilá-bilá nak pilit nakong guing papabuskar, agor ako’y masasadyahan sa guing tatago nimong kagandahan.

           Hanggang reli yangey.

           Sa uli-uli. Diana patawar, patawar.

Waya’t katapusang pagpalangga,

Tino

            “Hu-hu-hu-hu! Tinoooo!” halos mapunoey it yuhang nagtitikrag ni Diana tong ako guing himong suyat. “Ako ay hangit sa ako sarili. Waya nako nakraan nasiling sa imo nak gusto ka nako guihapon. Waya yang ako kusog nak masiling sa imo. Ruto sa imo mga tulang guing hihimo ay sa kaklarohan ay imo talaga kato. Waya ka’t guing kokopyahan. Naiinggit yang ako sa imo dahil daok ako’g haboy it tulang para sa imo. Tan-a’y ing marunggan ka tanan-tanan. Ayam nakong narurunggan nimo ako ngasing. Ikaw ay ak’ palangga guihapon. Hu-hu-hu-huuu!!..”

            Si Diana ay mapapangoyngoy uli sa ako rughan. Mamamasran nidang ako ay naghingab.

            “Tino! Tino! bati baga!”

            “Ubo-ubo..” ka unang gumitaw sa ako nabitas.

            Rahan-rahang minukyat ka ako mata ag ka unang nakita ay ka uda ni Diana. Puno it yuha, kabayaka ag pagpalangga. Sanakraan ako’y ida guing kupkopan. Guing bayosan guihapon nako sida it hugot nak kopkop.

            “Salamat sa D’yos nak nabuhi ka. Indi ka yaki ak’ matiis kung mawawagit ka.”

            Ak’ naisip nak umipekto yaki ka ako guing humang plano para sa ida. Waya ayam si Diana nak kag tanan-tanan ay human-human ag uyô yang nako. Ako talaga guing sadya nak maghuman it suyat ag magpahuyog agor ako masasaduran kung ingwa it nahihiper nak pagpalangga sa ako. Kung masaduran man nida kali tanan ay wayaey ako’t mabuhat, sisihon man nida ako ay ibatunon ra sa ak’ rughan. Basta guing sunor yang ka ukaw it ako taguipusuon para sa ida.

“Dianang ak’ palangga pagkahirap ka nakong maabot.”

            “Haley ako sa imo. Indiey ako’g payado. Syarong abotey ako nimo. Tino palangga ka guihapon nako.”

            Waya it masudlan ka ako kasadyahan sa oras nak kato. Nupay kaming ruha ay asa rampog nak guing kakasay. Napapalibotan it mga anghel nak nanggigikantahan. Nupay ako’y si Enoch nak nakita ka tanan-tanang human it D’yos para sa sangkatawohan. Nalagpasan nako ka tanan-tanang pagsubok ni Diana. Kaming ruha ay marungan it hayakhak. Ugaling……………….,

            “Asing naguguya ka toto?” Akoy makikibot kang Nanang nak nahihiwagaan sa ako pagguya.

Mabalik sanakraan ka tanan nakong huna-huna. Tama yaki, hali ako sa pantaw nak marayom ka guing iisip. Waya pisók-pisók nak nakamuyat sa mayado. Kung riin, reli nako nahaboy ka sigulanon namong ruha ni Diana. Sa mga budog nakong kaisipan, sida it nagpapayapar sa ako it kaaalman. Nagpapatugas it ako rughan. Nagpapasador kung paunong mabuhi reli sa kalibutan. Nagtutudlo kung paunong magraya it mga problema ag kung pauno magpalangga.

Waya’t nakakakilaya sa ida kung bukô ay ka ako yang huna-huna. Ayam nakong indi ako’g bilin nida miskan nio man ka umabot dahil palangga namo ka usat-usa.  Ag siguradong makita ray kami sa pilang adlaw. Magkatupar ray–magkahudot ka amo mga damot nak nagiestoryahan. Reli ray sa dating oras–sa dating lugar–alas dose sa aga–sa pantaw–pagkatapos it kaon nak nagpapahuway ag karunganan it huni’t ruli-ruli raha sa kakahoyan.

“Ha……..y ako’y inatungkaag sa kabus’gan. Ak’ makapisok anay Diana.”